Life Hack Marathons

Als opmaat naar de kunstmanifestatie HACKING HABITAT vonden in 2015 vier Life Hack Marathons plaats over de urgente thema’s onzichtbaarheid, schuld, bewegingsonvrijheid en bureaucratie. De resulterende life hacks zijn speelse manieren om de macht van systemen te omzeilen. Elk thema werd ingeleid met een publieke lezing die mensen inzicht gaf in de materie en de relevante vragen die zouden moeten worden gesteld. Voorafgaand aan elke Life Hack Marathon onderzocht PAPA het onderwerp bij relevante instellingen en organisaties door middel van fotowandelingen met direct betrokkenen. De resultaten daarvan – een reeks foto’s – werden gepresenteerd tijdens de twee dagen durende werkateliers. De Life Hack Marathons hadden een besloten karakter. De deelnemers aan de werkateliers – kunstenaars, activisten, belanghebbenden en vertegenwoordigers van instellingen – werden uitgenodigd op grond van hun specifieke kennis over, en betrokkenheid bij, het desbetreffende thema.

De Life Hack Marathons creëerden een cirkel van ambassadeurs, die ieder hun kennis en netwerk overdroegen aan de manifestatie HACKING HABITAT. Ook ontstonden nieuwe, ongedachte coalities tussen partijen die in eerste instantie ver van elkaar af leken te staan. Systeemwerelden ontmoetten elkaar tijdens de Marathons. Tenslotte werden er life hacks geformuleerd. Life hacks zijn kleine veranderingen die je toepast in een bestaande situatie, zodanig dat een alledaags systeem in jouw voordeel werkt. Life hacks die mensen gezamenlijk uitwerken zijn interventies die hen eigenaarschap en handelingsruimte geven binnen een door systemen afgekaderd speelveld. Een life hack vormt het eindpunt van een analyse. Een bekend voorbeeld van life hackers zijn de Yes Men: door ‘overidentificatie’ met de plegers van wandaden kunnen zij zich in hun naam uitspreken, hetgeen pijnlijk accurate schuldbekentenissen oplevert. Maar de verwachte solidariteit met de slachtoffers is soms ver te zoeken. Juist die solidariteit bleek een centraal thema bij veel van de door deelnemers geformuleerde life hacks. Of het nu ging om een verbinding tussen een afdeling van de Belastingdienst en de Voedselbank om te regelen dat eetwaren die in Nederland officieel niet worden toegelaten en daarom vernietigd worden, toch gedistribueerd konden worden door de Voedselbank (de producten zijn vaak van uitstekende kwaliteit), of om het ontwerp van het nieuwe bordspel Fort Europa, waarbij de speler de obstakels van een migrant die naar en binnen Europa reist van dichtbij leert kennen, deelnemers aan de Life Hack Marathons kozen vaak partij voor de groups of concern: mensen die de onverschilligheid van systemen aan den lijve ondervinden.